هدف: این پژوهش به بررسی رابطه بین هویت اخلاقی و رفتار جامعه‌پسند در دانشجویان دانشگاهی
با تأکید بر نقش واسطه‌ای گرایش به تفکر انتقادی پرداخته است.
روش: این پژوهش از نوع همبستگی است که در آن رابطه بین متغیرهای پژوهش در قالب تحلیل
مسیر مورد بررسی قرار گرفت. نمونه‌ای متشکل از 250 دانشجوی مقطع کارشناسی از
دانشگاه‌های تهران با استفاده از پرسشنامه‌های استاندارد هویت اخلاقی (بلک و رینولدز، 2016)،
گرایش به تفکر انتقادی (ریکتس، 2003) و رفتار جامعه‌پسند چندبعدی (نیلسون و همکاران،
2017) مورد بررسی قرار گرفتند. داده‌ها با استفاده از تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرار
گرفتند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که هویت اخلاقی، به ویژه بعد درونی‌سازی، پیش‌بین مثبت و معناداری
برای رفتار جامعه‌پسند بود (β=0.44,p<0.001). گرایش به تفکر انتقادی به صورت جزئی این
رابطه را واسطه‌گری کرد (β=0.24 ,p<0.001)، که نشان می‌دهد دانشجویان با هویت اخلاقی
قوی‌تر و گرایش بیشتر به تفکر انتقادی، احتمال بیشتری برای انجام رفتارهای جامعه‌پسند دارند.
بعد نمادسازی هویت اخلاقی تأثیر مستقیمی بر رفتار جامعه‌پسند نداشت اما از طریق تفکر انتقادی با
آن مرتبط بود (β=0.27, p<0.001).
نتیجه‌گیری: این مطالعه بر نقش هم افزای هویت اخلاقی و تفکر انتقادی در تقویت رفتارهای
جامعه‌پسند تأکید دارد. مداخلات آموزشی که همزمان بر پرورش خودپنداره اخلاقی و مهارت‌های
استدلال تحلیلی تمرکز دارند، می‌توانند به بهبود رفتارهای مسئولانه اجتماعی در دانشجویان کمک
کنند. از محدودیت‌های پژوهش می‌توان به سوگیری‌های خودگزارشی و محدودیت نمونه به منطقه
خاص اشاره کرد. پیشنهاد می‌شود تحقیقات آینده از طرح‌های طولی و نمونه‌های متنوع‌تری برای
تعمیم‌پذیری بهتر نتایج استفاده کنند.

واژگان کلیدی: هویت اخلاقی، تفکر انتقادی، رفتار جامعه‌پسند.